Việc quản lý và điều hành công ty cổ phần đòi hỏi sự chuyên nghiệp và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật. Trong đó, vai trò của người đại diện theo pháp luật của công ty cổ phần là rất quan trọng. Với vai trò quan trọng này, các quy định về người đại diện theo pháp luật của công ty cổ phần được xây dựng và tuân thủ một cách nghiêm ngặt, nhằm đảm bảo hoạt động của công ty diễn ra trong phạm vi pháp luật và đạo đức.

1. Người đại diện theo pháp luật của công ty cổ phần là ai?

Người đại diện theo pháp luật của công ty cổ phần là những cá nhân được ủy quyền pháp lý để đại diện cho công ty trong các giao dịch và thực hiện các quyền và nghĩa vụ của công ty. 

Theo quy định của Luật doanh nghiệp, trong trường hợp chỉ có một người đại diện, họ có thể là Chủ tịch Hội đồng quản trị, Giám đốc hoặc Tổng giám đốc, tùy thuộc vào quy định tại điều lệ công ty. Trong trường hợp không có quy định khác trong điều lệ, Chủ tịch Hội đồng quản trị sẽ là người đại diện theo pháp luật của công ty.

Nếu công ty có nhiều người đại diện, thì Chủ tịch Hội đồng quản trị, Giám đốc Hội đồng quản trị hoặc Tổng giám đốc sẽ là người đại diện theo pháp luật của công ty. Họ đại diện cho công ty trong các vấn đề pháp lý và thực hiện các quyền và nghĩa vụ của công ty với tư cách là bị đơn, nguyên đơn hoặc người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trước hội đồng trọng tài, tòa án và các quyền, nhiệm vụ khác theo quy định của pháp luật.

2. Số lượng người đại diện theo pháp luật của công ty cổ phần

Luật doanh nghiệp quy định rằng mỗi công ty phải có ít nhất một người đại diện theo pháp luật cư trú tại Việt Nam. Nhằm đảm bảo rằng công ty luôn có người đại diện thường trú tại Việt Nam để thực hiện các nhiệm vụ của họ, bao gồm điều hành và quản lý công ty. Theo Điều 12 của Luật doanh nghiệp 2020, người đại diện theo pháp luật của công ty là cá nhân đại diện cho công ty trong các giao dịch và hoạt động pháp lý. Họ có quyền và nghĩa vụ tham gia vào các quy trình pháp lý, bao gồm yêu cầu giải quyết các vấn đề dân sự, nguyên đơn, bị đơn và tham gia trước trọng tài hoặc tòa án theo quy định của pháp luật.

Trong trường hợp có nhiều người đại diện theo pháp luật, điều lệ của công ty sẽ chỉ rõ quyền và nghĩa vụ của từng người đại diện. Tuy nhiên, hiện tại, pháp luật vẫn chưa có sự quy định rõ ràng về các điều khoản liên quan đến người đại diện trong các công ty. Mọi người đại diện theo pháp luật của công ty thường được ủy quyền để đại diện cho công ty khi tiếp xúc với bên thứ ba. Mặt khác, họ phải chịu trách nhiệm liên đới về mọi thiệt hại xảy ra cho công ty, theo quy định của pháp luật về dân sự và các quy định pháp luật khác có liên quan. 

3. Quyền và nghĩa vụ của người đại diện theo pháp luật của công ty cổ phần

Tùy thuộc vào cấu trúc và yêu cầu cụ thể của công ty, người đại diện theo pháp luật của công ty cổ phần có thể vừa đảm nhiệm các chức vụ cao cấp như Chủ tịch Hội đồng quản trị, Chủ tịch công ty, Chủ tịch Hội đồng thành viên và vừa đảm nhiệm các vị trí quản lý như Tổng giám đốc, Giám đốc.

Nếu họ đảm nhận vai trò của Giám đốc hoặc Tổng giám đốc, họ sẽ có quyền và nghĩa vụ như sau:

• Quyền quyết định và thực hiện các vấn đề kinh doanh: Người đại diện sẽ có thẩm quyền quyết định và thực hiện các vấn đề liên quan đến hoạt động kinh doanh của công ty mà không cần phải thông qua Hội đồng quản trị. Điều này bao gồm việc lên kế hoạch kinh doanh, phê duyệt các giao dịch quan trọng và điều hành các hoạt động hàng ngày của công ty.

• Lập kế hoạch kinh doanh và phương án đầu tư: Họ có trách nhiệm lập kế hoạch kinh doanh dài hạn và ngắn hạn, cùng với việc đề xuất các phương án đầu tư mới và phát triển cho công ty.

• Quản lý nhân sự và tài sản: Người đại diện phải tổ chức thực hiện các kế hoạch nhân sự và quản lý tài sản của công ty, bao gồm bổ nhiệm và sa thải nhân viên, đề xuất mức lương và các chính sách phúc lợi cho nhân viên.

Ngoài ra, người đại diện theo pháp luật của công ty cổ phần còn có những quyền và nghĩa vụ của Chủ tịch Hội đồng thành viên, Chủ tịch Hội đồng quản trị và Chủ tịch công ty, bao gồm:

• Lập kế hoạch và chương trình hoạt động của Hội đồng quản trị, Hội đồng thành viên: Họ phải tham gia vào việc lập kế hoạch và chương trình hoạt động của Hội đồng quản trị và Hội đồng thành viên, bao gồm việc xác định các mục tiêu chiến lược và các biện pháp cụ thể để đạt được chúng.

• Triệu tập và chủ trì các cuộc họp: Người đại diện phải tổ chức và chủ trì các cuộc họp của Hội đồng quản trị và Hội đồng thành viên, đảm bảo rằng mọi quyết định được đưa ra thông qua các cuộc họp này đều được thực hiện một cách minh bạch và công bằng.

• Thực hiện quyền và nghĩa vụ khác theo quy định của điều lệ công ty và Luật Doanh nghiệp 2020: Họ phải tuân thủ mọi quy định và nghĩa vụ khác theo quy định của điều lệ công ty và pháp luật hiện hành, đảm bảo rằng công ty hoạt động trong phạm vi pháp luật và đạo đức.

Lời kết

Qua bài viết trên của Kế toán PPI có thể thấy vai trò của người đại diện theo pháp luật của công ty cổ phần là vô cùng quan trọng. Các quy định về người đại diện theo pháp luật không chỉ là cơ sở pháp lý để điều hành hoạt động của công ty một cách hiệu quả mà còn đảm bảo tính minh bạch, công bằng và trách nhiệm của các bên liên quan.